استفاده از کاتالیزورهای پتاسیم آهن زیرکونیم فسفات و zr(hso4)4 در واکنش های آلکیلاسیون فریدل-کرافتس و سنتز آلفا-آمینونیتریل ها و همچنین استفاده از مایع یونی اسیدی در سنتز برخی از ترکیب های آلی

چکیده امروزه در صنایع شیمیایی جایگزینی اسیدهای مایع با اسیدهای جامد به دلیل سازگاری بهتر با محیط زیست، کاهش آلودگی محیط، سهولت استفاده، کاهش مشکلات خوردگی دستگاه ها و تجهیزات، اتلاف کم و جداسازی و بازیافت آسان رشد چشمگیری داشته است. در این تحقیق از اسید جامد پتاسیم آهن زیرکونیم فسفات به عنوان کاتالیزوری مناسب و قابل بازیافت در آلکیلاسیون فریدل-کرافتس ترکیب های آروماتیک مختلف در شرایط تقطیر برگشتی و بدون حلال استفاده شده است. همچنین تهیه ?-آمینونیتریل ها از تراکم سه جزئی آلدهیدهای آروماتیک، مشتق های آنیلین و تری متیل سیلیل سیانید، در شرایط بدون حلال و در دمای اتاق در حضور اسید جامد زیرکونیوم هیدروژن سولفات مورد بررسی قرار گرفت. امروزه استفاده از مایع های یونی به دلیل فشار بخار پایین، پایداری حرارتی بالا، خواص فیزیکی و شیمیایی قابل طراحی و همچنین حلالیت بسیار خوب ترکیب های آلی و معدنی به طور قابل توجهی افزایش پیدا کرده است. با تغییر کاتیون و آنیون در ساختار مایع های یونی، مایع های یونی با خواص اسیدی طراحی شده اند که از آنها می توان به جای اسیدهای معدنی در واکنش هایی که به کاتالیزور اسیدی نیاز دارند، استفاده کرد و واکنش های آلی را بصورتی موثر و در شرایط ملایم انجام داد. در این تحقیق از تری اتیل (بوتیل-4-سولفونیک اسید)آمونیوم هیدرون سولفات به عنوان یک مایع یونی اسیدی قابل بازیافت در تبدیل بعضی از گروه های عاملی استفاده شد. در ابتدا تری اتیل (بوتیل-4-سولفونیک اسید)آمونیوم هیدرون سولفات تهیه و به وسیله طیف های ir، 1h nmr و 13c nmr شناسایی شد و سپس ثابت هامت و pka آن اندازه گیری شد. با استفاده از این مایع یونی اسیدی، از واکنش آلدهیدهای آروماتیک با 2-نفتول و آمیدهای مختلف در دمای 120 درجه سانتی گراد و در شرایط بدون حلال، 1-آمیدوآلکیل-2-نفتول ها با بازده زیادی تهیه شدند. تهیه h14-دی بنزو[a,j]زانتن ها ازآلدهیدها و 2-نفتول با استفاده از کاتالیزور اسیدی تری اتیل (بوتیل-4-سولفونیک اسید)آمونیوم هیدرون سولفات در شرایط بدون حلال انجام شد. همچنین از مایع یونی اسیدی تری اتیل (بوتیل-4-سولفونیک اسید)آمونیوم هیدرون سولفات به عنوان کاتالیزوری موثر در تهیه مشتق های پیریمیدینون ها در شرایط بدون حلال و در دمای 100 درجه سانتی گراد استفاده شد. در نهایت واکنش تراکم پیچمن به منظور تشکیل کومارین ها با استفاده از ترکیب های فنلی مختلف و ?-کتواسترهای متفاوت در حضور کاتالیزور اسیدی تری اتیل (بوتیل-4-سولفونیک اسید)آمونیوم هیدرون سولفات و در شرایط بدون حلال انجام شد.